TOPIC 1 – CRISIS AS OPPORTUNITY
- Abhor = घृणा करना
- Apparent = स्पष्ट / प्रत्यक्ष / प्रकट / आभासी
- Campaign = अभियान / आंदोलन / सैनिक कार्यवाही / युद्ध
- Cardinal = प्रमुख / प्रधान / मुख्य / मूल / मौलिक / आधारभूत
- Coherent = सुसंगत / स्पष्ट / जुटा हुआ / मिला हुआ
- Collapse = ढह जाना / ढेर हो जाना / पतन / विनाश / संक्षिप्त करना
- Constitutional = संवैधानिक / वैधानिक
- Corrode = क्षय / खुरचना / बिगाड़ना
- Credibility = विश्वसनीयता
- Crisis = संकट / संकटकाल
- Devise = विचार करना / वसीयत में देना
- Ensure = सुनिश्चित / पक्का करना / आश्वस्त करना
- Evidence = सबूत / साक्ष्य / प्रमाण / साबित करना
- Fortune = भाग्य / तक़दीर
- Glue = गोंद
- Helm = पतवार / रस्ते पर लाना / शासन / संचालन
- Impetuous = अविवेकी / साहसी / तीव्र / प्रचंड / क्रोधी / जोरदार
- Interim = अंतरिम / मध्यकाल / बीच का समय
- Intrigue = साजिश / कुचक्र
- Legacy = विरासत / पैतृक संपत्ति / परंपरा में प्राप्त
- Measure = माप / मापदंड
- Nay = अस्वीकृति / विरुद्ध मत
- Privilege = विशेषाधिकार / सुविधा
- Proactive = सक्रिय
- Reconcile = समाधान करना / मेल मिलाप करना / सामंजस्य स्थापित करना
- Revamp = सुधार
- Spirit = आत्मा / प्राण / भाव / भावना / मनोभाव / मनोवृत्ति
- Squabble = झगड़ा / तकरार / लड़ाई
- Superficially = बाहरी / थोड़ा / अगंभीर / सतही
- Tailspin = चक्कर / घुमाव
- Tenure = कार्यकाल / अवधि / अधिकार
- Transition = संक्रमण / परिवर्तनकाल / गुज़रना
- Troop = सैन्यदल
- Undermine = दुर्बल करना / कमज़ोर कर देना
- Unify = एक करना / जोड़ना
- Unilaterally = एकतरफा / एकपक्षीय
- Vital = अत्यधिक / अत्यावश्यक / प्राणाधार / महत्वपूर्ण / जीवनप्रद
TOPIC 2 – STRONGMAN CANDIDATE
- Abduction = अपहरण / भगाना
- Alliance = गठबंधन / संधि / समझौता
- Apparent = स्पष्ट / प्रत्यक्ष / प्रकट / आभासी
- Appellation = पदवी / नाम / संज्ञा
- Apprehension = आशंका / भय / समझ / अनुभव
- Approbation = प्रशंसा / अनुमोदन / स्वीकृति / समर्थन
- Authoritarian = दबंग / अधिकारवादी / सत्तावादी
- Collapse = ढह जाना / ढेर हो जाना / पतन / विनाश / संक्षिप्त करना
- Controversy = झगड़ा / तकरार / वाद विवाद / बहस
- Denudation = निरावरण / अनाच्छादन
- Detractor = आलोचक / समीक्षक
- Elimination = निष्कासन / विलोपन
- Era = युग / काल
- Ethnic = सजातीय / मानवजातीय / धर्म या भाषा की विरासत से संबंधित
- Evoke = पुकारना / बुलाना / आह्वान करना
- Fray = दंगा / लड़ाई / झगड़ा / कलह / उधेड़ना
- Inflict = दण्ड देना / थोपना
- Instinctive = स्वाभाविक / प्राकृतिक
- Liberation = मुक्ति / आज़ादी / छुटकारा
- Majoritarian = बहुसंख्यक
- Minority = अल्पसंख्यक
- Nomination = नामकरण / मनोनयन
- Persistent = दृढ / हठी / आग्रही / लगा हुआ
- Prioritize = प्राथमिकता देना
- Pursue = पीछा करना / खोज करना / पाने की कोशिश करना
- Referendum = जनमत संग्रह
- Reinforce = शक्ति बढ़ाना / पुनः प्रचालित करना
- Renounce = छोड़ना / त्यागना / अपने से दूर करना
- Rival = प्रतिद्वंदी / विरोधी
- Sarcastic = कटु / निंदापूर्ण / व्यंग्यपूर्ण
- Stall = छोटी दूकान / रोकना / बंद करना / टालना
- Triumph = विजय / अभिभूत करना / आनंद मनाना
- Virtual = आभासी / अप्रत्यक्ष
TOPIC 3 – AN ABROGATION OF DEMOCRATIC PRINCIPLES
- Abide = पालन करना / सहन करना / दृढ रहना / प्रतीक्षा करना
- Abjure = त्यागना / प्रतिज्ञापूर्वक त्यागना / औपचारिक रूप से त्याग करना
- Abrogation = निराकरण / रद्दीकरण
- Accede = मान लेना / सम्मिलित होना / सहमत होना / पदभार ग्रहण करना
- Accommodative = उदार / अनुग्रही
- Address = पता / व्याख्यान / सम्बोधित करना / निवेदन करना
- Adhere = पालन करना / अनुसरण करना / चिपकना
- Affirmative = सकारात्मक / स्वीकारात्मक / पुष्टिकर / समर्थनात्मक
- Agenda = कार्यसूची / कार्यावली
- Agitation = आंदोलन / अशांति / उत्तेजना
- Alienation = विरक्ति / वैराग / अलगाव की भावना / हस्तानांतरण
- Anticipate = प्रत्याशा रखना / पहले से विचार कर लेना / आशा करना
- Antithetical = विरोधात्मक / विपरीत / द्वंदमयी / प्रतिपक्षी
- Aspiration =अभिलाषा / महत्वाकांक्षा
- Assiduous = परिश्रमी / तत्पर
- Autonomous = स्वायत्त / स्वशासी / स्वराज्य के अधीन
- Backdrop = पृष्ठ्भूमि / पीछे का कमरा
- Bifurcate = द्विभाजन / दो शाखाओं में बाटना
- Bolster = संभालना / रक्षा करना / सहारा देना
- Cardinal = प्रमुख / प्रधान / मुख्य / मूल / मौलिक / आधारभूत
- Castigate = पीटना / सजा देना / फटकारना / तिरस्कार करना
- Checkmate = शह मात / हराना / निराश करना / भंग करना
- Circumstance = परिस्तिथि / हालत / अवस्था / हाल
- Clampdown = कठोर नीति / शिकंजा कसना
- Coalition = गठबंधन / संघ / मिलाजुला / बहुदलीय
- Communal = सांप्रदायिक / सार्वजनिक / सामुदायिक / जातिगत
- Community = समुदाय / समाज
- Concern = चिंता / मामला / सम्बन्ध
- Conflict = संघर्ष / झगड़ा / टकराव
- Consent = अनुमति / सहमति / मंजूरी
- Constitutional = संवैधानिक / वैधानिक
- Consultative = परामर्श का / परामर्शक / सलाहकार
- Context = सन्दर्भ / प्रसंग / विषय
- Credence = विश्वसनीयता / साख
- Credible = विश्वसनीय / प्रामाणिक
- Decentralization = विकेन्द्रीकरण
- Demographic = जनसांख्यिकीय / जन्म मृत्यु के आंकड़ों से संबंधित
- Dissent = असहमत होना / मतभेद
- Dissolve = भंग करना / घोलना
- Diverse = असमान / विविध / भिन्न भिन्न प्रकार का
- Doom = अंत / क़यामत / विनाश / दुर्भाग्य
- Drastic = तीक्ष्ण / प्रबल / शक्तिशाली / भीषण
- Emerge = उभरना / प्रकट होना / ऊपर आना
- Entail = अपरिहार्य होना / स्थिर की गई संपत्ति
- Erstwhile = भूतपूर्व / पहले का
- Ethnic = सजातीय / मानवजातीय / धर्म या भाषा की विरासत से संबंधित
- Exclusive = विशेष / विशिष्ट / केवल / मात्र
- Execute = पालन करना / निष्पादित करना / प्राणदंड देना / फांसी देना
- Exodus = गमन / निष्क्रमण / कूच / निर्गमन
- Facilitate = सुविधाजनक बनाना / सुगम कर देना / आसान बनाना
- Federalism = संघवाद / संघ का अनुमोदन करना
- Fissure = दरार
- Foment = उकसाना / सेंकना
- Framework = रूपरेखा / संरचना
- Fraught = भरा हुआ / भरपूर
- Generous = उदारचरित / दयालु / दानशील
- Grassroots = मूलभूत / आधारिक / जनसाधारण
- Herald = सन्देश देना / संदेशवाहक / अग्रदूत
- Hitherto = अब तक
- Hue = रंग / वर्ण / विविध रंग
- Impasse = गतिरोध / कठिन स्तिथि / जटिल समस्या
- Implication = तात्पर्य / निहितार्थ / आशय / पहलु / उलझाव
- Inclusivity = समावेशिता
- Instance = अवस्था / उदाहरण / दृष्टान्त / घटना / आग्रह
- Intermediate = मध्यवर्ती / बीच का
- Judicial = अदालती / न्यायिक / न्याय सम्बन्धी / नयायालय सम्बन्धी
- Knock out = चित्त करना / हराना
- Legislature = विधानमंडल
- Mainstream = मुख्यधारा / विशेष पक्ष / मुख्या विचारधारा
- Malleable = लचीला / नरम / आघातवर्धनीय
- Mandate = अधिकार पत्र / आज्ञा पत्र / आदेश देना
- Multiethnic = बहुजातीय
- Negate = नकारना / खंडन करना / रद्द करना / निष्फल करना
- Nullify = रद्द करना / प्रभावहीन करना / अमान्य घोषित करना
- Obliterate = अभिलोपन करना / विलोपन / पोछ देना / मिटाना
- Optimistic = आशावादी / आशावान
- Overarching = अति महत्वपूर्ण
- Paradigm = परिप्रेक्ष्य / उदाहरण / प्रतिमान / रूप निदर्शन
- Parameter = मानदंड / मापदंड
- Pertain = सम्बन्ध रखना / मुनासिब होना
- Pitching = डालना / फेंकना
- Plebiscite = जनमत संग्रह
- Populace = आबादी / निवासी / साधारण लोग / जन सामान्य
- Premises = परिसर / अहाता / अचल सम्पत्ति
- Prospect = संभावना / पूर्वानुमान / खोज करना
- Provision = प्रावधान / व्यवस्था / उपबंध
- Reconciliation = संधि / सुलह / समाधान / सामंजस्य / संतोष
- Refer = उल्लेख / भेजना / सौंपना
- Regime = शासन / व्यवस्था / शासन प्रणाली / शासन काल
- Resilient = लचीला / लचकदार
- Resolution = संकल्प / प्रस्ताव / समाधान
- Robust = मजबूत / ठोस
- Scrutiny = जांच / छानबीन / सूक्ष्म परीक्षण / समीक्षा
- Secession = त्याग / अपगमन / अलग होना / धर्मत्याग / फुट / संबंद विच्छेद
- Seek = माँगना / तलाश करना / ढूंढना
- Segment = खंड / भाग / टुकड़ा / अनुभाग
- Separatism = अलगाववाद
- Shaky = अस्थिर / ढीला / कमज़ोर / डगमगाता हुआ
- Significant = महत्वपूर्ण / सार्थक
- Sovereign = प्रथम / सर्वश्रेष्ठ / सार्वभौम
- Spirit = आत्मा / प्राण / भाव / भावना / मनोभाव / मनोवृत्ति
- Successive = क्रमिक / लगातार / एक के बाद एक आने वाला
- Tackle = सुलझना / निपटाना / सामना करना
- Uncertain = अनिश्चित / संदेहयुक्त
- Undermine = दुर्बल करना / कमज़ोर कर देना
- Unilaterally = एकतरफा / एकपक्षीय
- Usher = प्रवेशक / भेंट कराने वाला / संचालन करना / परिचय करवाना
- Virtually = आभासी / अप्रत्यक्ष
TOPIC 4 – COUNTERING THE RIGHT’S HEGEMONY
- Accommodate = समायोजित करना / स्थान देना / अनुकूल बनाना / अनुरूप बनाना
- Accrue = वृद्धि होना / लाभ होना / प्राप्ति होना / अधिकार में आना
- Amicable = मैत्रीपूर्ण / सौहाद्रपूर्ण
- Angst = चिंता / गुस्सा
- Anxiety = चिंता / घबराहट / उत्सुकता
- Articulate = स्पष्ट / जोड़ा हुआ / संधियुक्त
- Bury = दफनाना / दफ़न करना
- Collate = तुलना करना / मुकाबला करना / क्रमवार लगाना
- Commission = आयोग / दलाली / नियुक्त करना / ठहराना
- Complex = जटिल / पेचीदा / मिश्रित
- Compulsive = अनिवार्य / बाध्यकारी
- Conflict = संघर्ष / झगड़ा / टकराव
- Consolidation = दृढीकरण / ठोस करना / एकीकरण / घनीकरण
- Contradiction = विरोध / खंडन
- Counter = पटल / विरोध करना
- Critical = महत्वपूर्ण / नाजुक / आलोचनात्मक
- Critique = आलोचना / समीक्षा / आलोचनात्मक लेख
- Differentiation = अवकलन / भेदभाव / पृथक्करण / विशिष्टीकरण
- Dispensation = वितरण / व्यवस्था / विधान
- Dominant = प्रमुख / प्रभावी / प्रबल / प्रभावशाली
- Dormant = निष्क्रिय / शांत / अव्यक्त
- Dynamic = गतिशील / शक्तिमान / शक्तियुक्त
- Electoral = चुनावी / निर्वाचन सम्बन्धी
- Exploit = शोषण करना / लाभ उठाना
- Foster = पालक / पोषण / ललन पालन करना / प्रोत्साहित करना
- Fragment = टुकड़ा / खंड
- Hegemony = आधिपथ्य / नायकत्व / नेतृत्व / प्रभाव
- Hierarchy = अनुक्रम / पदक्रम /अधिक्रम
- Implementation = अमल / कार्यान्वयन / कार्य रूप में परिणित
- Incident = कांड / घटना / प्रसंग / संयोग / सम्पत्ति के संबंध में अधिकार
- Instance = अवस्था / उदाहरण / दृष्टान्त / घटना / आग्रह
- Intimidation = धमकी / डराना धमकाना
- Juncture = अवसर / उचित समय / संकटकाल / परिस्थिति
- Legitimize = वैध करना / न्यायसंगत करना / तर्कसंगत करना
- Machination = उपाय / युक्ति / षड़यंत्र / कुचक्र
- Matrix = साँचा / आव्यूह
- Mobilize = गतिमान करना / इस्तेमाल करना / जुटाना / सेना एकत्र करना
- Multitude = भीड़ / बड़ी संख्या / बहुलता / समूह
- Negate = नकारना / खंडन करना / रद्द करना / निष्फल करना
- Overcome = जीतना / काबू पाना / वशीभूत कर लेना
- Prejudice = पक्षपात / पूर्वधारणा / पूर्वाग्रह उत्पन्न करना
- Realistic = यथार्थवादी / वास्तविकतावादी
- Reinforce = शक्ति बढ़ाना / पुनः प्रचालित करना
- Retreat = पीछे हटना / आश्रय / शरण
- Sect = सम्प्रदाय / पंथ / धारा
- Semblance = अनुरूपता / एकरूपता / आभास / दिखावा
- Significant = महत्वपूर्ण / सार्थक
- Simultaneous = समकालिक / एक ही समय में होने वाला
- Solidarity = एकजुटता / परस्पर निर्भरता / सुदृढ़ता
- Strategy = राण नीति / कार्य नीति
- Subaltern = अधीनस्थ / अधीन
- Suspicion = संदेह / अविश्वास
- Tactical = कुशल / चतुर / निपुण / नीतिगत / कार्यनीतिक / सुनियोजित
- Tolerance = उदारता / धैर्य / सहनशीलता / सहिष्णु
- Traditional = परंपरागत / रूढ़िवादी / चलन के अनुसार
- Usher = प्रवेशक / भेंट कराने वाला / संचालन करना / परिचय करवाना
- Vent = निकास / छिद्र / द्वार / वायु आदि निकलने का स्थान
- Victimize = कष्ट पहुँचाना / तंग करना
- Vulnerable = सुभेद्य / अतिसंवेदनशील / कमज़ोर / आलोचनीय
- Wield = संभालना / रखना / काम में लगाना / उपयोग करना
- Witness = गवाह / साक्षी