TOPIC 1 – CLEANER AIR, HIGHER COSTS?
- Catalytic = उत्प्रेरक
- Category = वर्ग / श्रेणी
- Commercial = व्यावसायिक
- Comply = पालन करना / मानना / स्वीकार करना
- Confer = प्रदान करना / सम्भाषण करना
- Contiguous = पास का / निकटस्थ / समीपस्थ
- Enable = सक्षम / समर्थ बनाना
- Entail = अपरिहार्य होना / स्थिर की गई संपत्ति
- Equip = सजाना / समर्थ बनाना / लैस करना
- Estimate = मूल्य का अनुमान / आकलन
- Freight = भाड़ा / माल / जहाज या रेलगाड़ी पर लदा हुआ माल
- Gauge = नाप / अनुमान
- Giant = विशाल / महाकाय / बहुत बड़ा
- Impact = असर / प्रभाव
- Impending = आसन्न / उपस्थित / निकट का / नज़दीक का
- Influence = प्रभाव / प्रतिष्ठा / असर / पहुँच
- Inventory = सामान / वास्तु सूची / फेहरिस्त
- Leapfrog = मेंढक कूद
- Liquidate = नष्ट करना / चुकाना / समाप्त कर देना
- Mandate = अधिकार पत्र / आज्ञा पत्र / आदेश देना
- Migration = प्रवास / स्थानांतरण / देश परिवर्तन
- Obsolete = अप्रचलित / पुराना / जीर्ण शीर्ण
- Opt = चुनना / पसंद करना
- Particulate = कण
- Refinery = शुद्ध करने का कारखाना
- Regime = शासन / शासनकाल / व्यवस्था
- Retail = खुदरा / फुटकर
- Sentiment = भाव / भावुकता / विचार / मनोभाव
- Significant = महत्वपूर्ण / सार्थक
- Slump = मंदी / अधिक संख्या / अनेकता / ढेर लगाना
- Spike = कील / नोक
- Transition = परिवर्तन / संक्रमण / परिवर्तनकाल
- Witness = गवाह / साक्षी
TOPIC 2 – WHY DOES INDIA SAY NO TO KASHMIR
MEDIATION?
- Accession = परिग्रहण / प्रवेश / राज्याभिषेक
- Affirm = दृढ़ता के साथ कहना / विधिपूर्वक पुष्ट करना / दावे से कहना
- Allegation = आरोप
- Appearance = उपस्थिति / दिखावट
- Arbitrate = विवेचन करना / मध्यस्थता करना / निर्णय करना
- Backtrack = उपमार्ग / पीछा करना / नज़र रखना
- Bilaterally = द्विपक्षीय
- Briefing = विवरण
- Categorically = स्पष्ट रूप से / निसंदेह
- Ceasefire = युद्धविराम
- Claim = दावा करना / मांग / दृढतापूर्वक कहना
- Conflict = झगड़ा / टकराव / संघर्ष
- Contingent = सैन्यदल / दस्ता / सेना की टुकड़ी / प्रासंगिक / आकस्मिक
- Conventional = परम्परागत / रूढ़ / तय किया हुआ
- Convince = स्वीकार कराना / मनाना / विश्वास दिलाना
- Cooperation = सहयोग / साथ मिल कर काम करना
- Demilitarize = असैनिकीकरण
- Denial = अस्वीकार / त्याग / खंडन
- Diplomat = राजनायिक / कूटनीतिज्ञ / व्यवहार कुशल
- Dismal = निराशाजनक / अप्रसन्न / उदास
- Dispute = विवाद / झगड़ा / मतभेद
- Exception = अपवाद / आपत्ति / आक्षेप
- Flounder = छटपटाना / लड़खड़ाना / व्यवसाय का बुरा प्रबंध करना / अशुद्धि करना / एक प्रकार की छोटी समुद्री मछली
- Hostility = शत्रुता / विरोध / बैर / द्वेषभाव
- Impartial = निष्पक्ष / न्यायिक / तटस्थ
- Indicate = संकेत करना / सूचित करना / प्रकट करना
- Instrument = साधन / उपकरण / यंत्र / दस्तावेज
- Invoke = बुलाना / आमंत्रित करना
- Jurist = विधिवेत्ता / कानूनविद
- Mediation = मध्यस्थता / दलाली
- Moderate = औसत दर्ज़े का / मध्यम / नियंत्रित
- Monitor = देख रेख करना / निगरानी करना
- Mutual = आपसी / पारस्परिक
- Negotiate = समझौता करना / सौदा करना
- Occupation = व्यवसाय
- Particular = विशेष / व्यक्तिगत / असाधारण
- Plebiscite = जनमत संग्रह
- Prowess = कौशल / वीरता / साहस
- Refer = उल्लेख / भेजना / सौंपना
- Refrain = बचना / अलग होना
- Remarkable = उल्लेखनीय / असाधारण / अद्भुत
- Resolution = संकल्प / प्रस्ताव / समाधान
- Resolve = समाधान करना / निश्चय करना
- Riot = दंगा / कोलाहल / विप्लव
- Rival = प्रतिद्वंदी / विरोधी
- Settle = ठहरना / स्थापित करना / स्थिर करना
- Significant = महत्वपूर्ण / सार्थक
- Status quo = यथापूर्व स्तिथि / यथा स्तिथि
- Stem = तना / उत्पन्न होना / मूल रूप / मुकाबला करना / प्रतिबन्ध करना
- Suspicion = संदेह / अविश्वास
- Swift = तीव्र / शीघ्रगामी
- Taint = कलंक / धब्बा / मैलापन
- Territorial = प्रादेशिक / क्षेत्रीय
- Treaty = संधि / समझौता
- Valid = वैध / मान्य / जायज़
- Wade = कष्ट से चलना या बीतना
- Widespread = बड़े पैमाने पर / प्रचारित
TOPIC 3 – WHAT IS ZERO BUDGET NATURAL FARMING?
- Abandon = छोड़ देना / परित्याग करना / त्याग करना
- Access = पहुंच / प्रवेश
- Achieve = प्राप्त करना / हासिल करना / जीतना
- Advocate = अधिवक्ता / समर्थक / पक्ष समर्थन करना
- Aeration = वायु संचारण / वायु में मिलाने का कार्य
- Aggressive = आक्रामक
- Allocation = आबंटन / बंटवारा / निर्धारण / विनियोजन
- Ally = मित्र / साथी / सहायक
- Alternative = वैकल्पिक / विकल्प
- Ambitious = महत्वाकांक्षी / अभिलाषी
- Approach = पहुंच / दृष्टिकोण
- Aspect = पहलु / स्वरुप
- Bear = भालू / वहन करना / बर्दाश्त करना / ले जाना
- Bund = पुश्ता / बांध / बंध
- Cautionary = चेतावनी देनेवाला / सचेत करनेवाला
- Caveat = चेतावनी / विरोध / आपत्ति सूचना
- Commercially = व्यवसायिक रूप से
- Compost = खाद / कूड़े की खाद
- Conoction = मनगढंत कहानी / पाचन क्रिया
- Conventional = परंपरागत / रूढ़ / तय किया हुआ
- Critic = आलोचक / समीक्षक / संकटपूर्ण
- Decline = पतन / अवनति / क्षय / अस्वीकार करना
- Devastating = भयानक / हानिकारक
- Discourage = हिम्मत तोड़ना / हतोत्साहित करना
- Draw = खींचना / निकालना / आकर्षित करना / चित्र बनाना
- Earthworm = केंचुआ
- Ecological = पारिस्तिथिक / परिस्तिथि विज्ञान सम्बन्धी
- Efficacy = प्रभावकारिता / प्रभाव / गुण
- Enable = सक्षम / समर्थ बनाना
- Ensure = सुनिश्चित करना / पक्का करना / आश्वस्त करना
- Estimate = मूल्य का अनुमान / आंकलन
- Evaluate = मुल्यांकन करना / मूल्य निश्चित करना / आंकना
- Ferment = सड़ाना / विक्षोभ / उबाल / उत्तेजित करना / फेन उत्पन्न करना
- Fertility = उपजाऊपन / उर्वरता
- Flagship = सर्वोत्कृष्ट
- Foremost = सबसे महत्वपूर्ण / सर्वाधिक / अग्रगण्य
- Guideline = दिशानिर्देश
- Indebtedness = कर्जदारी / ऋणग्रस्तता / कृतज्ञता / आभार
- Innovative = उन्नत / उन्नतशील / अभिनव / प्रगतिशील
- Insect = कीट / कीड़ा
- Intensive = गहन / सघन / प्रखर / तीव्र / घना / घनिष्ठ
- Mainstay = मुख्याधार / आधार / सहारा / प्रधान आश्रय
- Microbial = सूक्ष्मजीवी
- Microorganism = सूक्ष्मजीव
- Mulch = आधी सड़ी घास / गीली घास / पतवार / घास पात से ढकना
- Norm = आदर्श / मानक / नियम / प्रतिमान
- Nutrient = पोषक
- Pest = कीट / परोपजीवी / घातक रोग
- Pesticide = कीटनाशी
- Phase out = हटाना
- Pioneer = अग्रदूत / खोज करनेवाला / प्रथम अन्वेषक
- Pitfall = गड्ढा / जानवरो को फ़साने का गड्ढा / छिपा हुआ खतरा / गुप्त संकट
- Plough = हल चलाना / हल जोतना
- Practitioner = व्यवसायी / पेशेवर
- Promoter = प्रोत्साहक / बढ़ाने वाला / संस्थापक / संरक्षक
- Rejuvenation = कायाकल्प / जीर्णोद्धार
- Remunerative = पारिश्रमिक सम्बन्धी / लाभकारी
- Replicate = प्रतिक्रीति बनाना / फिर से दोहराना
- Revert = वापस लौटना / पूर्वास्तिथि में लौटना
- Sponsor = प्रायोजक / आर्थिक संयोजक
- Subsidy = अनुदान / आर्थिक सहायता
- Sustain = बनाए रखना / जीवित रखना / सहना / झेलना
- Tale = कहानी / कथा / अफसाना
- Thrust = धकेलना / प्रेरित करना
- Validate = मान्य करना / मंजूर करना
- Vermicompost = कृमि खाद
- Viability = व्यवहारिकता / बड़ी जीवनशक्ति / जीवनक्षमता
- Warn = चेतावनी देना / आगाह करना / सचेत करना
- Wiggle = छटपटाना / टेढ़े मेढ़े चलना
- Yield = प्राप्ति / उपज / फसल / पैदावार
CLICK HERE TO DOWNLOAD PDF